ESER İNCELEME ÖRNEĞİ -1

Butterflies, Salvador Dali

BETİMLEME:


Bu resimde kelebekler görüyorum. İki kelebek var, kanatları açık vaziyette uçuyorlar. Ayrıca bir dağın yamacındaki bir uçurum veya düz bir parçadan oluşan bir duvar parçası görüyorum. Gökyüzü mavi, dolayısıyle gündüz olduğu görülüyor, ancak ayrıca sağdan gelen başka bir ışık kaynağı daha var, ve bu ışık kaynağı sebebiyle çok sert gölgeler oluşmuş. Gökyüzünden ve uzaktaki uçsuz bucaksız çöl görünümünden dolayı, manzaranın dışarıda olduğu anlaşılıyor. Renkler çok yoğun olarak kullanılmış, özellikle turuncu ve mavi renk. Işık ve gölgeler arasında ve genel olarak çok güçlü bir kontrast gözüküyor, ve çizgiler kontrastın etkisiyle oldukça belirgin. İzleyici ya kelebeklere çok yakın planda, veya kelebekler çok büyük. İzleyici olarak biz bu resmin önünde duruyor, ve dosdoğru ona bakıyor gibiyiz. Genel olarak teknik realistik biçimde ele alınmış.
 

 

ÇÖZÜMLEME:


Bu resme bakarken gözümüz soldaki ufuk çizgisinin kaçış noktasıyla, kelebekler çevresindeki odak noktasına (focal point) doğru gidip gelmekte. Bu hareket özellikle kayalıklar çevresindeki kaçış noktasına doğru giden güçlü kontrasta sahip gölgeden kaynaklanıyor. Gökyüzünün mavisi ve kayalıkların turuncusu çok yoğun ve parlak, ve bunların ardışık olarak konumlandırılması da gözün ileri geri hareketini sağlayan unsurlardan. Eğer mavi renk bu kadar güçlü kullanılmamış olsaydı, odak noktası ve ağırlık merkezi daha çok sağda kalmış olacaktı. Bu da kompozisyonda daha çok dengesizliğe sebep olacaktı.

Kayalıkların ön planında kelebekler çok büyük olarak resmedilmiş buda proporsiyon kıyaslamasını imkansız kılıyor. İzleyici olarak öyle bir his ediniyoruz ki, proporsiyon olarak kelebeklere kıyasla çok mu küçük kalıyoruz, yoksa zemine uzanmış bir pozisyonda mıyız, yoksa bunlar mutasyona uğramış dev kelebekler mi bir belirsizlik hakim. Yerde bize yakın planda ne taşlar, çakıllar ne de başka bir şey var ki bu noktada proporsiyon konusunda emin olamıyoruz.

Alt plandaki kelebek ve onun gölgesinin çevresinde parlak turuncu bir aura şeklinde parlaklık görüyoruz, bu üç boyutluluk hissini artıran bir unsur. Biliyoruz ki, gerçek hayatta gölgeler çevresinde böyle bir etki yoktur. Bu da bizde Dali’nin resimlerinde rastladığımız surreal etkiyi uyandırıyor.

 

YORUMLAMA:

 
Bu resme bakarken ne üzgün ne de mutlu hissediyorum diyebilirim… Renkler güzel, ve kelebekler genellikle insanları iyi hissettirir, ancak ben daha çok merakla bakıyorum belki de biraz kafamı karıştırıyor. Resimde yer almayan ve neler oluyor anlamama yardım edecek daha çok detay istiyorum belkide… Renkler çok güzel, turuncular, mavi, ve hatta kahverengi çok hoş, çöl manzarasından görülüyor ki çok kuru bir yer. Kelebekler realistik olarak resmedilmiş ve çok güzeller, ancak kanatlar biribirinin simetriği aynı açıda takılıp kalmış gibi gözüküyor, sanki bir kelebek koleksiyonuna iğneyle tutturulmuş gibiler… Kelebekler aynı zamanda unrealistik gölgelere ve auraya sahip…

Sanıyorum Dali, yakınlarda ölmüş iki kelebek bulmuş ve onların resmini yapmak istemiş, tıpkı natürmort gibi koparılmış meyvelerin resminin yapılması gibi bir şey… Koleksiyona iğnelenmiş kelebekler yapmak çok sıkıcı olurdu, o da bu sebeple arka plana bir manzara yerleştirmiş, bu şekilde izleyiciye kelebeklerin canlı olduğu etkisini vermeye çalışmış. Sanırım bu tür bir natürmort resmi, geleneksel yaklaşımdan daha hoş ve etkileyici…

Tabii ki bu aşamada, Dali bizim ne düşünmemizi istedi tam olarak bilmiyoruz, bu sadece kişisel bir yorum…Bu aşamada bu tür kişisel yorumlarda bulunmak mümkün

 

YARGILAMA:

 
Genel olarak sanırım bu eser ilginç ve özgün bir resim. Parlak ve canlı renkler hoşuma gitti ve biri bana hediye etmiş olsa duvarıma asardım. Ama indirimde olmadığı sürece para verip almazdım. Dali indirimli resim satmıyormuş, bu durumda yapacak bir şey yok. Bir ressam olarak, kullanılan teknik beceri ve yeteneğin de hakkını vermek istiyorum. Kesin olarak sürrealist unsurlar gördüğümü söyleyebilirim, ki bu özellikler Dali’nin diğer resimlerinde de ortak özellik. Bu bakımdan bu resmin sürrealist tarzdaki resimlerin iyi bir temsilcisi olduğu söylenebilir.


 *ESER İNCELEME ÖRNEĞİ -2

*MAX BECKMANN’IN “GECE” ADLI ESERİNİN ANALİZİ


 

Yorumlar