9.SINIF DOKU

 

...........  ANADOLU LİSESİ GÖRSEL SANATLAR DERSİ ETKİNLİK PLANI
DERS	Görsel Sanatlar
ÜNİTE	Görsel Sanatlarda Biçimlendirme
KONU	Doku
KAZANIMLAR	9.3.2.1. Her objenin kendine özgü bir dokusu olduğunu ifade eder. 9.3.2.2. Doku çeşitlerini tanır. 9.3.2.3. Nesnel doku ile görsel doku arasındaki farkı açıklar. 9.3.2.4. Görsel sanat çalışmalarında nesnel dokuları kullanır. 9.3.2.5. Doğal ve yapay objelerin doku özelliklerini görsel dokuya dönüştürür.
SINIF	9
SÜRE	4 saat
ARAÇ VE GEREÇLER	Resim defteri, beyaz tutkal,kağıt havlu,kurşun kalem (2B-4B), altlık, silgi, tarama ucu, flomaster kalem, rapido, füzen, püskürtme araçları, sulu boya veya guaj boya, fırçalar, su kabı, pastel boya, çeşitli doğal ve yapay objeler (deri, ağaç kabuğu, çam kozalakları, taş örnekle­ri, kumaş vb.), doku etkileri belirgin resim ve fotoğraflar , Genel Ağ, temel sanat eğitimi kitapları, doğal ve yapay obje­ler,
YÖNTEM VE TEKNİKLER	Sanat eseri inceleme, gösterip yaptırma, uygulama
DERS HAZIRLIK Doku özellikleri belirgin bir objeyi etkili bir şekilde resmetmek için nelere dikkat ederdiniz?” Doğa etütleriyle ilgili özgün bir çalışma yapacaksınız. Bu dersten sonra belirgin doku özellikleri taşıyan obje seçme­yi, seçilen objenin farklı doku özelliklerini leke değerleriyle kâğıt yüzeyine başarılı bir şekilde aktarmayı, bu tür çalışma­ların iyi bir gözlem gücü gerektirdiğini, bu konuda başarı sağ­lamak için gözlediğiniz doku özelliklerinin özgün bir şekilde resmedilmesi gerektiğini öğreneceksiniz.” Dokunsal ve görsel doku arasında karşılaştırma yapabileceğiniz çeşitli do­ğal ve yapay objeleri (deri, ağaç kabuğu, çam kozalakları, taş örnekleri, kumaş,yaprak vb.), doku etkileri belirgin olanları edininiz,resim defterleri,tutkal , kağıt havlu ile boyama ve çizim için gerekli araç gereçleri bir araya getirerek derse hazırlıklı geliniz.
ETKİNLİK SÜRECİ Doku çeşitleri, tıpkı NOKTA VE ÇİZGİ gibi özellikleri ve sanatsal üretme süreçleri ile görsel tasarımda önemli bir yere sahiptir. Doku çeşitleri ve nesneler üzerinden çözümleme, çalışma yapmadan önce hiçbir görsel ara­cıya başvurmadan üç leke (açık-orta-koyu) ve farklılıklarının araştırılmasını ve ilişkilerini içerir. Çeşitli doku örnekleri yapmak için resim kağıtlarımızı dört bölmeye ayıralım,resim kağıdınızda kenar boşlukları bırakırsanız daha görsel bir anlatım yakalayabilirsiniz. Rastlantısal leke örnekleri yapmak için,Lavi tekniği kullanarak çok sayıda denemeler yapabilirsiniz. Önce nemlendirilmiş bir kâğıt havlu üzerine sulandırılmış çini mürekkebi damlatmak yoluyla değişik, zengin leke değerleri elde ederek işe başlayın. Bu teknik, siyah beyazla doku zevkini en kolay aşılayan yöntemlerden biridir.Çini mürekkebi yerine sulu boya,guaj boya yada akrilikler kullanılabileceği gibi evde bulabileceğiniz çay,kahve vb atıkları ile de renkli yada tek renk çalışmalar yapabilirsiniz. İlk bölüme bu yaptığınız kağıt havlu çalışmalarını ayırdığınız  alanı dolduracak şekilde yapıştırabilirsiniz. “Rastlantısal olarak elde ettiğiniz leke değerleri, görsel doku belleğinizi ge­liştirip zenginleştirecek, gelecekte her tür resimsel çalışmanız ve biçimsel çözümlemelerinizde size yardımcı olacaktır. Aşağıdaki doku örneklerini inceleyelim hangilerinin Görsel , Dokunsal , Doğal , Yapay doku olduğunu belirleyelim.  Görsel doku,gözle görülen ve algı yoluyla kavranan sanat malzemeleriyle iki boyutlu yüzey üzerinde (nokta-çizgi, açık-koyu ve renkle) yapılan dokulara denir. Dokunsal doku,gözle görülen ve aynı zamanda dokunulduğunda girinti-çıkıntıları, yumuşaklığı-sertliği, pürüzleri hissedilen dokulara   denir. Doğal Dokular,doğrudan dokunma duyumuza etki eden canlı, cansız tüm varlıkların gerçek dış yapılarına denir.  Yapay dokular, insanın bilgi, emek ve teknikle işleyerek estetik tasarım amacıyla yaptığı görsel yüzey değerlendirmesidir. Şimdi de edindiğiniz dokulu yüzeyleri olan doğal ve yapay objeleri (çeşitli ya­pay eşyalar, yün, ağaç yaprakları, ağaç kabukları, ceviz, sarımsak, portakal, limon vs.) bir büyüteç yardımıyla, nesnelere bakarak gözlem yapınız. Bu nesnelerden ilginç bulduğunuz  dokulu yüzeylerine mürekkep veya guaj boya sürerek, malzeme baskı tekniği ile kâğıt üzerinde doku etkisiyle lekesel düzenlemeler yaparak ikinci bölümü tamamlayalım.     Sonrasında doku özellikleri etkili olan doğal ya da yapay birer obje seçiniz. Doğal ve yapay objelerin kurşun kalem ile ayrı ayrı etütlerini yapabilirsiniz. Çizim­lerinizde doku, ışık-gölge, oran-orantı gibi temel sanatsal değerleri göz önünde bulundurmalısınız.3. bölüme de bu etüt çalışmalarını yaparak çalışmamızı tamamlayalım. Oluşturduğunuz makro doku araştırmasının birim tekrarlarıyla sulu boya veya guaj boya kullanarakta özgün yüzey düzenlemeleri yapabilirsiniz. Son olarak yapay doku çalışması yapabilmek için, beyaz tutkalı yüzey üzerine akıtarak ya da damlatarak dökünüz. Döktüğünüz tutkalı, yüzeyde olduğu gibi bırakarak ya da tutkalın üzerinde çeşitli araçlarla (kalem, çatal, tarak vb.) izler çıkararak dokusal etkiler yaratınız. Tutkallı yüzey kuruduktan sonra yüzeyi, sulu boya veya guaj boya ile koyu renklerle boyayınız. Boyanan yüzeyin yüksekte kalan kısımları­nı ıslak bir bez ile fazla bastırmadan siliniz. Bu şekilde doku etkisini belirgin hâle getirerek çalışmayı tamam­layabilirsiniz.  “Gelecekte yapacağınız sanat eserlerinde dokunun sağladığı plastik imkânları, kendi sanat felsefeniz doğrultusunda rahat ve bilinçli bir şekilde kulla­nabilirsiniz.”  Bu konuyu destekleyecek sanat eserlerinden bazılarına bakarak doku konusunu tamamlayalım,doku konusunda daha ayrıntılı bilgiler için GÖRSEL TASSARIM ÖĞELERİ DOKU makalesini inceleyebilirsiniz,bu konuda yapılmış örnek çalışmlara 9.SINIF ÖRNEK ÇALIŞMALAR  sayfasından ulaşabilirsiniz.tadır.
ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ OLAN ÖĞRENCİLER VEYA İLERİ DÜZEYDE ÖĞRENME HIZINA SAHİP OLAN ÖĞRENCİLER İÇİN EK ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME ETKİNLİKLERİ	Öğrenme güçlüğü olan öğrencilerinizin öğrenme gayret ve grafiğini, hızlı öğrenen öğrencilerinizin öğrenme hızlarını da dikkate alınız. Bu öğrenciler için eğitim öğretim yılı başında Özel Eğitim Değerlendirme Kurulu ve BEP Geliştirme Biri­mi’nin iş birliğiyle Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı’nı ha­zırlayınız. Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı (BEP) doğrul­tusunda hazırladığınız kriterlere göre ölçme ve değerlendirme yapınız. Gerekli dokümanlar ve kriterler 226, 227, 228 ve 229. sayfalarda verilmiştir.
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME	1 -Çalışmaların öğretmen tarafından değerlendirilmesi ve sürecin takip edilmesi sağlanacaktır.