11.SINIF GELENEKSEL TÜRK SANATLARI

 ...........  ANADOLU LİSESİ

GÖRSEL SANATLAR DERSİ ETKİNLİK PLANI

                                                                                   

DERS

Görsel Sanatlar

ÜNİTE

Sanat Eleştirisi Ve Estetik

KONU

Geleneksel Türk Sanatları

KAZANIMLAR

11.1.3.1. Geleneksel  Türk  sanatlarının  öz ve  biçim  özelliklerinden  yararlanan  Batılı  sanatçıları  ve  eserlerini tanır.

Geleneksel Türk sanatlarından hat, minyatür, ebru, halı, kilim sanatının; Rudolph  Ernst, Gustav Klimt, Henry Matisse, Paul Klee, Wassily Kandinsky, Piet Mondrian ve Jackson Pollock’un eserleri üzerindeki etkilerinin belirlenmesi sağlanır.

SINIF

11

SÜRE

4 saat

ARAÇ VE GEREÇLER

Video,Khanacedemyturkce yotupe kanalı,Genel Ağ,Resim defteri ,Serbest teknik

YÖNTEM VE TEKNİKLER

Araştırma,Sunum yapma,İzleme,Soru-cevap,Uygulama

DERS HAZIRLIK

Rudolph Ernst (Rudolf Enst, 1854-1932), Gustav Klimt (Gustav Kılimt, 1862-1918), Hen­ry Matisse, Paul Klee (Pol Kıle, 1879-1940), Wassily Kandinsky, Piet Mondrian (Pit Mondiriyan, 1872-1944), Jackson Pollock ve eserlerini araştırarak derse katılımınızı bekliyoruz.

Araştırdığınız  sanatçılardan birini ve sanatçının eserlerini tanıtıcı bir afiş çalışması yapacaksınız,konu ile ilgili görselleri, makas, yapıştırıcı, renkli boya ka­lemleri, karton vb. araçları edininiz.

 

ETKİNLİK SÜRECİ

       Geleneksel Türk sanatları dendiğinde aklınıza hangileri geliyor?

            Geleneksel Türk sanatlarından hangilerini aşağıda  görüyorsunuz?

            Hangi renkler kullanılmıştır ve ne tür renklere ağırlık verilmiştir?

            Derinlik ya da perspektif kullanıl­mış mıdır?

            Gördüğünüz eserlerde kullanılan motiflerin bir anlamı var mıdır?

            Bu eserlerin konusu nedir?

            Bunları diğer sanatlardan ayıran özellikler hakkındaki düşüncele­riniz nelerdir?

             

 

Dünyadaki değişimlerden etkilenerek geleneksel resim kurallarını yıkan ve yenilik peşinde koşan Batılı sa­natçılar için 20. yy. başlarında Batı’da açılan “Doğu ve İslam Sanatları Sergileri”, ilham kaynağı ve yol gös­terici olmuştur.

Doğu sanatında ise İslam düşüncesinde tasvir niteliğindeki resmin yasaklanması sebebiyle taklitten kaçı­nan sanatçılar nesneleri yansıtırken stilizasyon (Nesnelerin karakteristik özelliklerini kaybetmeden en yalın biçimlerle betimleme) kullanmayı tercih etmişler­dir. Stilizasyona bağlı olarak sanatçılar hacimlendir­me ve perspektif kullanmaktan kaçınmışlar, renkli alanlarda rengin tek tonunu uygulamışlardır.

Doğu sanatının özellikle soyut ifade biçiminden et­kilenen modern sanat akımlarının önemli ressam­larından Rudolph Ernst, Gustav Klimt, Henry Matis­se, Paul Klee, Wassily Kandinsky, Piet Mondrian ve Jackson Pollock gibi sanatçıların ortaya koydukları eserlerde hat, minyatür, ebru ve halı-kilim sanatla­rına özgü biçimler dikkat çekmektedir.

                         

Rudolph Ernst:

Ernst’in resme olan ilgisi İtalyan klasik ressamların eserlerinden etkilenmesiyle başlar. 15 yaşındayken Viyana Güzel Sa­natlar Akademisi’ne girer ve kısa zaman­da oryantalist bir ressam olarak adından söz ettirir. Konu olarak Doğu yaşamına özgü geleneksel meslekleri; Osmanlı’da günlük ev hayatı ve harem sahnelerini; cami iç mekânlarını seçmiştir.

                         

                        Çiçekçi, Rudolph Ernst, Avusturya

                        Parfüm Üreticileri, Rudolph Ernst, Avusturya

                        Tarama, Rudolph Ernst, Avusturya

                         

Eserlerde görülen mekanlara ve nes­nelere dikkatlice bakalım, içerik bakımından türk resminde benziyorlar mı?

Sizce Geleneksel Türk sanatları bu re­simlere ne şekilde yansıtılmıştır?

Gustav Klimt:

Genç yaşlarda sembolizm ve art nouveau (art növu) akımlarından etkilenen Klimt, 1897’de bir grup sanatçı ile birlikte Viyana Secession (Seseyşın) Grubu’nu kurmuştur. Bu grup art nouveau akımının Viyana’da yayılmasında et­kili olmuştur. Mozaik ve fresko gibi değişik teknikleri kul­lanan Klimt, dekoratif özelliklerin ağır bastığı duvar panoları yapmıştır. Özellikle figüratif resimlerinde minyatürde olduğu gibi figürler üst üste verilmiş, mekânda derinlikten çok do­kusal yapı ön planda tutulmuştur. Eserlerinde kadın temasının ağırlıkta olduğu görülür.

 

Adele Bloch Bauer’in Portresi II, Gustav Klimt, 1912, MoMA, New York


Kadın portrelerinin arka planında kullandığı minyatürler dikkatinizi çekti mi?
Henri Matisse
:

Henri Matisse fovizm akımının öncülerindendir. Fovist sanatçılar çalışmalarında boyaları tüpten çıktığı şek­liyle karıştırmadan net ve canlı renkler şeklinde kullanmışlar, nesneler üzerindeki ışığın etkisiyle oluşan renk tonlarını yansıtmamışlardır. Eserlerde yakınlık, uzaklık algısı sınırlı şekilde verilmiş ve kontür kullanılmıştır.

Zorah (Melez Kız), Henrıi Matisse



Eserleri incelediğimizde renklerin karıştırılmadan kullanılmasına bağlı olarak parlak gözükmesi; derinlik ve hacimselliğin sınırlı düzeyde verilmiş olması bakımından minyatür etkilerini gözlemlenmiyor mu?

Paul Klee:

Klee bir akıma bağlı kalmadan bazen soyut bazen de figüratif çalışmalar yapmıştır. Sanatçı çağdaş ressam­lar arasında en yaratıcı ve üretken sanatçılardan biridir. 8000 kadar eserinde çok değişik üslup arayışları gözlenir. Bazı yapıtlarındaki denetimsiz ve içgüdüsel gibi görünen unsurlar gerçeküstücülerden biri sayıl­masına yol açmıştır.

 

Kale ve Güneş, Paul Klee, 1928, San Francisco Modern Sanatlar Müzesi



Bu eserlerin hangisi Geleneksel Türk sanatlarını çağrış­tırıyor?

Wassily Kandinsky:

Önce hukuk eğitimi alan Kandinsky akademiye yazılarak sanat eğitimi de almıştır. Sanatçı önceleri izlenimci daha sonra da fovist eğilimli manzaralar yapar. 1926 yılında sanatçının ‘‘Düzlemde Nokta ve Çizgi’’adlı kita­bı yayınlanmıştır. Eserlerinde hesaplı bir ritme uyarak tuvale dağıtılmış hayalî figürlerle bağdaşan renklerin ve biçimlerin, her türlü düşünce ve duyguyu dile getirebileceğini göstermek istemiştir.

Diyagram, Wassily Kandinsky

 


Sizce bu eserlerden hangisi Geleneksel Türk sanatlarını çağrıştırıyor?

Piet Mondrian:

Mondrian kendi terimi olan ‘‘neo-plastisizm’’ akımının öncüsüdür. ‘‘De Stijl’’ olarak da adlandırılan bu akıma dahil olan sanatçılar eserlerinde sadece dik açılı alanları kullanmışlardır. Kompozisyon­larında üç temel renk olan sarı, kırmız ve maviye ağırlık vermişler­dir.

Kırmızı, Mavi ve Sarılı Kompozisyon II, Piet Mondrian, TÜY., 46x46 cm, 1930,Kunsthause (Kunsthauz) Müzesi, Zürih



Kırmızı, sarı ve mavi renklerini kullanarak oluşturulmuş kompozisyonlarına bakarak ,az sayıda ögeyle çok sayıda farklı eser üretilmiş olan, eserler hakkında neler söyleyebilirsiniz?

Jackson Pollock:

Soyut dışavurumcu akımın en önemli temsilcilerinden biridir. Soyut dışavurumcu sanatçı genellikle büyük boyutlu tuvallerin üzerine boyaları damlatma, fırlatma, kazıma gibi farklı yöntemleri kullanarak yüzeysel, soyut biçimlerle eserler üretmiştir. Dripping (driping, akıtma) tekniği olarak adlandırılan bu teknik kimi zaman akışkan maddeyle yapılmış bir resmi, bir çubuk yardımıyla tuval üzerinde şekillendirerek kimi zaman da yere konulmuş bir tuval üzerine doğrudan bir kaptan boya damlatılması şeklinde yapılır. Pollock, eserlerinin konularını önceleri primitif ve antik mitolojiden seçerken asıl çıkışını 1947-1951 yılları arasında gerçekleştirmiş olduğu özgün tarzını yansıtan bu teknik ile yapmıştır.

Gümüş Üzerine Siyah, Beyaz, Sarı ve Kırmızı, Jackson Pollock, 1948, Modern Sanat Müzesi, Paris


Eserleri incelediğimizde bilinçaltının modern sanatın çok önemli bir yaratma alanı olduğunu kavrayabiliriz.Bu resmin yapılış yöntemi ile ilgili ne düşünüyorsunuz?Geleneksel Sanatlarımızdan hangisini çağrıştırıyor sizce?

                         

Uygulama olarak biz de elimizdeki malzemeleri kullanarak seçtiğiniz sanatçı ve sanatçının eserlerini tanıtıcı bir afiş çalışması çalışması yapalım mı?

                         

ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ OLAN ÖĞRENCİLER VEYA İLERİ DÜZEYDE ÖĞRENME HIZINA SAHİP OLAN ÖĞRENCİLER İÇİN EK ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME ETKİNLİKLERİ

 

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

1 -Çalışmaların öğretmen tarafından değerlendirilmesi ve sürecin takip edilmesi sağlanacaktır.

Yorumlar